正規分布は連続型の確率分布です.正規分布のことをガウス分布ということもあります.
正規分布
グラフ
横軸を確率変数,縦軸を確率密度関数とします.標準正規分布のグラフは以下のようになります.
確率密度関数(probability density function)
平均,分散
の正規分布に従う確率変数
の確率密度関数
は,
と表せます.
1 2 3 4 5 6 |
\begin{eqnarray*} f(x) &=& \frac{1}{\sqrt{2\pi \sigma ^2}}e^{- \frac{(x-\mu)^2}{2 \sigma ^2}} \\ &=& \frac{1}{\sqrt{2\pi}\sigma}exp\{ - \frac{1}{2 \sigma ^2} (x-\mu)^2\} \qquad (-\infty < x < \infty ) \end{eqnarray*} |
確率密度関数を用いた期待値の導出
上の確率密度関数から期待値を導出します.
ここで,とすると,
より,
よって,期待値は,
となります.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 |
\begin{eqnarray*} E(X) &=& \int ^{\infty} _{-\infty} x f(x) dx \\ &=& \int ^{\infty} _{-\infty} x \cdot \frac{1}{\sqrt{2\pi}\sigma}exp \left\{ - \frac{1}{2 \sigma ^2} (x-\mu)^2 \right\} dx \\ &=& \int ^{\infty} _{-\infty} (x - \mu + \mu) \cdot \frac{1}{\sqrt{2\pi}\sigma}exp \left\{ - \frac{1}{2 \sigma ^2} (x-\mu)^2 \right\} dx \\ &=& \int ^{\infty} _{-\infty} (x - \mu) \cdot \frac{1}{\sqrt{2\pi}\sigma}exp \left\{ - \frac{1}{2 \sigma ^2} (x-\mu)^2 \right\} + \mu f(x)dx \\ &=& \int ^{\infty} _{-\infty} \left(\frac{x - \mu}{\sigma} \right) \cdot \frac{1}{\sqrt{2\pi}} exp \left\{ -\frac{1}{2} \left( \frac{x-\mu}{\sigma} \right)^2 \right\} dx + \mu \int ^{\infty} _{-\infty} f(x)dx \\ &=& \int ^{\infty} _{-\infty} \left(\frac{x - \mu}{\sigma} \right) \cdot \frac{1}{\sqrt{2\pi}} exp \left\{ -\frac{1}{2} \left( \frac{x-\mu}{\sigma} \right)^2 \right\} dx + \mu \\ \end{eqnarray*} ここで,$y=\frac{x-\mu}{\sigma}$とすると,\\ \begin{equation*} dy = \frac{1}{\sigma}dx \Longleftrightarrow dx = \sigma dy \end{equation*} より,\\ \begin{eqnarray*} E(X) &=& \int ^{\infty} _{- \infty} y \cdot \frac{1}{\sqrt{2\pi}} exp \left\{ -\frac{1}{2} y^2 \right\} \cdot \sigma dy + \mu \\ &=& \left[ - \frac{1}{\sqrt{2 \pi}} exp \left\{ - \frac{1}{2} y^2 \right\} \right] ^{\infty} _{\infty} + \mu \\ &=& \mu \end{eqnarray*} よって,期待値は,\\ \begin{equation*} E(X) = \mu \end{equation*} となります. |
確率密度関数を用いた分散の導出
上の確率密度関数から分散を導出します.
ここで,とすると,
より,
よって,分散は,
となります.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 |
\begin{eqnarray*} V[X] &=& E[(X-\mu)^2] \\ &=& \int ^{\infty} _{-\infty} (x-\mu )^2 f(x)dx \\ &=& \int ^{\infty} _{-\infty} (x-\mu )^2 \cdot \frac{1}{\sqrt{2\pi}\sigma}exp \left\{ - \frac{1}{2 \sigma ^2} (x-\mu)^2 \right\} dx \\ &=& \sigma \int ^{\infty} _{-\infty} \left( \frac{x-\mu}{\sigma} \right)^2 \cdot \frac{1}{\sqrt{2\pi}}exp \left\{ - \frac{1}{2} \left( \frac{x-\mu}{\sigma} \right)^2 \right\} dx \\ \end{eqnarray*} ここで,$z=\frac{x-\mu}{\sigma}$とすると, \begin{equation*} dz = \frac{1}{\sigma}dx \Longleftrightarrow dx = \sigma dz \end{equation*} より, \begin{eqnarray*} V[X] &=& \sigma \int ^{\infty} _{-\infty} z^2 \cdot \frac{1}{\sqrt{2 \pi}}exp \left(- \frac{1}{2} z^2 \right) \cdot \sigma dz \\ &=& \sigma ^2 \int ^{\infty} _{-\infty} -z \cdot \frac{1}{\sqrt{2 \pi}} \left\{ exp \left( - \frac{1}{2} z^2 \right) \right\}' dz \\ &=& \sigma ^2 \left[ -z \cdot \frac{1}{\sqrt{2 \pi}} exp \left( - \frac{1}{2} z^2 \right) \right] ^{\infty} _{-\infty} + \sigma^2 \int ^{\infty} _{-\infty} \underline{\frac{1}{\sqrt{2 \pi}}exp \left(- \frac{1}{2} z^2 \right)} dz \\ && (\because \mbox{下線部は,平均0,分散1の正規分布}N(0,1)\mbox{の確率密度関数}) \\ &=& 0+\sigma ^2 \\ &=& \sigma ^2 \end{eqnarray*} よって,分散は, \begin{equation*} V[X] = \sigma ^2 \end{equation*} となります. |
標準偏差
標準偏差は,分散の平方根を取ることで得られる.
1 2 3 4 5 6 |
\begin{eqnarray*} SD(x) &=& \sqrt{V(x)} \\ &=& \sqrt{\sigma ^2} \\ &=& \sigma \end{eqnarray*} |
積率母関数(モーメント母関数)
上の確率密度関数から積率母関数を導出します.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 |
\begin{eqnarray*} M_X(\theta) &=& E(e^{\theta X}) \\ &=& \int ^{\infty} _{-\infty} e^{\theta x} f(x)dx \\ &=& \int ^{\infty} _{-\infty} e^{\theta x} \cdot \frac{1}{\sqrt{2\pi}\sigma}exp \left\{ - \frac{1}{2 \sigma ^2} (x-\mu)^2 \right\} dx \\ &=& \int ^{\infty} _{-\infty} \cdot \frac{1}{\sqrt{2\pi}\sigma}exp \left\{ - \frac{1}{2 \sigma ^2} (x^2 - 2\mu x + \mu ^2 + 2\sigma ^2 \theta x) \right\} dx \\ &=& \int ^{\infty} _{-\infty} \cdot \frac{1}{\sqrt{2\pi}\sigma}exp \left\{ - \frac{(x-(\mu + \sigma ^2 \theta))^2}{2 \sigma ^2} + \mu \theta + \frac{\sigma ^2 \theta ^2}{2} \right\} dx \\ &=& e^{\mu \theta + \frac{\sigma ^2 \theta ^2}{2}} \int ^{\infty} _{-\infty} \underline{\frac{1}{\sqrt{2\pi}\sigma}exp \left\{ - \frac{(x-(\mu + \sigma ^2 \theta))^2}{2 \sigma ^2} \right\} } dx \\ && (\because \mbox{下線部は,平均} \mu + \sigma ^2 \theta \mbox{分散} \sigma \mbox{の正規分布} N(\mu + \sigma ^2 \theta , \sigma) \mbox{の確率密度関数}) \\ &=& e^{\mu \theta + \frac{\sigma ^2 \theta ^2}{2}} \end{eqnarray*} |
積率母関数を用いた期待値の導出
上の積率母関数から期待値を導出します.
1 2 3 4 5 6 7 8 |
\begin{eqnarray*} E(X) &=& \left. \frac{d}{d \theta} M_X(\theta ) \right| _{\theta = 0} \\ &=& \left. \left( \mu \theta + \frac{\sigma ^2 \theta ^2}{2} \right) ' e^{\mu \theta + \frac{\sigma ^2 \theta ^2}{2}} \right| _{\theta = 0} \\ &=& \left. \left( \mu + \sigma ^2 \theta \right) e^{\mu \theta + \frac{\sigma ^2 \theta ^2}{2}} \right| _{\theta = 0} \\ &=& (\mu + 0) \cdot 1 \\ &=& \mu \end{eqnarray*} |
積率母関数を用いた分散の導出
上の積率母関数から分散を導出します.
よって,
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 |
\begin{eqnarray*} E(X^2) &=& \left. \frac{d^2}{d \theta ^2} M_X(\theta ) \right| _{\theta = 0} \\ &=& \left. \left( \mu + \sigma ^2 \theta \right) ' e^{\mu \theta + \frac{\sigma ^2 \theta ^2}{2}} + (\mu + \sigma ^2 \theta ) \cdot \left( \mu \theta + \frac{\sigma ^2 \theta^2}{2} \right) ' e^{\mu \theta + \frac{\sigma ^2 \theta ^2}{2}} \right| _{\theta = 0} \\ &=& \left. \sigma ^2 \cdot e^{\mu \theta + \frac{\sigma ^2 \theta ^2}{2}} + (\mu + \sigma ^2 \theta ) ^2 \cdot e^{\mu \theta + \frac{\sigma ^2 \theta ^2}{2}} \right| _{\theta = 0} \\ &=& \sigma ^2 \cdot 1 + \mu ^2 \cdot 1 \\ &=& \sigma ^2 + \mu ^2 \end{eqnarray*} \begin{eqnarray*} V(X) &=& E(X^2) - \left\{ E(X) \right\} ^2 \\ &=& \sigma ^2 + \mu ^2 - \mu ^2 \\ &=& \sigma ^2 \end{eqnarray*} |
標準正規分布
平均0,分散1の正規分布を標準正規分布という.
また,確率変数が正規分布
に従うとき,次のような
の線形変換
は標準正規分布N(0,1)に従い,このように平均を0,分散が1となるように変換する操作のことを標準化(standardization)という.
標準正規分布に従う確率変数Zの確率密度関数f(z)は,
となる.
標準正規分布は,累積分布関数
が数値表として与えられています.
1 2 3 |
\begin{equation*} f(z) = \frac{1}{\sqrt{2 \pi}}e^{- \frac{z^2}{2}} \end{equation*} |
1 2 3 |
\begin{equation*} \Phi (z) = \int _{-\infty} ^{z} \frac{1}{\sqrt{2\pi}} exp \left( - \frac{x^2}{2} \right) dx \end{equation*} |
カイ二乗分布との関係
確率分布が互いに独立に標準正規分布に従うとき,
とすると,確率変数が従う確率分布を自由度
のカイ二乗分布といいます.
また,自由度のカイ二乗分布を
と表します.
T分布との関係
確率変数が標準正規分布
に従い,確率変数
が自由度
のカイ二乗分布に従い,互いに独立のとき,
とすると,確率変数はT分布に従います.
コメント